Inleiding

Als lid van het Europees Parlement streef ik naar het verbeteren van de Interne Markt. Ook het bevorderen van een soepele en efficiënte bankervaring voor Europese burgers hoort daarbij.

De afgelopen tijd heb ik mij intensief beziggehouden met de invoering van de verplichte IBAN naam-check bij bankrekeningen in Europa. En met succes. Door de invoering van deze naamcheck en een aantal aanvullende beveiligingsmaatregelen is geld overmaken in Europa een stuk veiliger geworden. Ik vind dit belangrijk om mijn kiezers, voornamelijk ouderen, beter te beschermen tegen bancaire en financiële fraude.

Als mij sinds 2020 iets duidelijk geworden is, dan is het dat er op dit terrein nog heel te verbeteren valt, dit was niet meer dan een eerste stap.

Overstappen naar een andere bank

Een kwestie waar nog veel te winnen valt, is de moeilijkheid die veel mensen ondervinden bij het overstappen van bank. Het gebrek aan mobiliteit van bankrekeningnummers binnen Europa en de administratieve obstakels die de overstap bemoeilijken, belemmeren de consumenten in hun vrijheid om te kiezen voor de bank die het beste bij hun behoeften past. In dit artikel zal ik de problemen die voortvloeien uit het huidige systeem bespreken en pleiten voor een vereenvoudiging van het proces, zodat mensen moeiteloos kunnen wisselen van bank.

Het huidige bankoverstapproces in Nederland

Het huidige bankoverstapproces in Nederland is niet zonder uitdagingen. Eén van de belangrijkste obstakels is het feit dat het rekeningnummer niet kan worden meegenomen bij het overstappen van bank. Dit komt door het gebruik van het IBAN-rekeningnummer, dat is gestandaardiseerd om het betalingsverkeer binnen Europa te harmoniseren. Hoewel dit het gemak van internationale transacties vergemakkelijkt, creëert het een probleem voor consumenten die willen overstappen van bank, omdat ze gedwongen worden een nieuw rekeningnummer aan te maken en alle betrokkenen te informeren.

De Overstapservice: Een stap in de goede richting

Gelukkig hebben Nederlandse banken de Overstapservice geïntroduceerd om het overstapproces te vergemakkelijken. Deze dienst werd in 2004 gelanceerd als een gezamenlijk initiatief van de Nederlandse banken. Gedurende dertien maanden worden alle incasso’s en overboekingen automatisch doorgestuurd naar het nieuwe rekeningnummer, waardoor klanten enige ademruimte krijgen tijdens de overstap. Bovendien krijgen afzenders die geld naar het oude rekeningnummer willen overmaken een melding in de bankomgeving, wat bijdraagt ​​aan een soepelere overgang.

Beperkingen van de Overstapservice

Hoewel de Overstapservice een welkome stap voorwaarts is, heeft het ook beperkingen. Ten eerste werkt de service niet grensoverschrijdend, wat betekent dat klanten die een buitenlandse incassant hebben, deze zelf moeten informeren over hun gewijzigde IBAN. Dit bemoeilijkt het proces voor mensen die internationale betalingen ontvangen. Daarnaast moeten overheidsinstellingen, zoals de Belastingdienst en de Dienst Toeslagen, ook handmatig worden geïnformeerd over het nieuwe rekeningnummer. Dit kan een tijdrovend en frustrerend proces zijn voor de consument.

Het belang van vereenvoudiging

Het lage aantal bankwisselaars in Nederland, ondanks de beschikbaarheid van de Overstapservice, benadrukt de behoefte aan verdere vereenvoudiging van het bankoverstapproces. Volgens gegevens van Betaalvereniging Nederland is het aantal bankwisselaars gestaag afgenomen in de afgelopen jaren, met slechts 45.000 overstappers in 2022. De terughoudendheid van consumenten om over te stappen wordt vaak toegeschreven aan tevredenheid over de huidige bank en de angst voor onzekerheid bij een verandering.

Het psychologische aspect van overstappen

Consumentenpsychologen benadrukken het belang van vertrouwdheid en comfort bij het nemen van financiële beslissingen. Het brein van mensen verzet zich vaak tegen veranderingen, omdat ze niet zeker weten wat ze ervoor terugkrijgen. Dit gevoel van onzekerheid weerhoudt veel mensen ervan om de sprong te wagen naar een andere bank, zelfs als ze zich bewust zijn van betere aanbiedingen bij andere financiële instellingen.

Aanbevelingen voor verbetering

Om de drempel voor bankoverstappen te verlagen en de mobiliteit van bankrekeningnummers te vergroten, zijn er enkele stappen die de Europese Commissie kan overwegen:

1. Uniforme bankoverschrijvingsservice: Een uniforme en gestandaardiseerde bankoverschrijvingsservice in heel Europa zou het proces van overstappen vereenvoudigen. Dit zou kunnen inhouden dat banken verplicht worden om een automatische overstapservice aan te bieden die zowel nationale als grensoverschrijdende betalingen omvat.

2. Verplichte informatievoorziening: Banken zouden verplicht kunnen worden om hun klanten uitgebreid te informeren over de beschikbare overstapservice en alle stappen die nodig zijn om een vlotte overgang te garanderen.

3. Vereenvoudiging van administratieve procedures: De Europese Commissie kan streven naar een vereenvoudiging van de administratieve procedures die gepaard gaan met bankoverstappen, zoals het informeren van overheidsinstellingen en buitenlandse incassanten.

4. Stimuleren van concurrentie en transparantie: Door concurrentie en transparantie in de bankensector te bevorderen, kunnen consumenten beter geïnformeerd worden over de beschikbare opties en kunnen banken worden aangemoedigd om betere diensten aan te bieden om klanten aan te trekken.

Conclusie

Het is duidelijk dat het huidige systeem van bankoverstappen in Europa het mensen moeilijk maakt om vrij te kiezen voor een bank die het beste bij hen past. De Europese Commissie heeft de mogelijkheid om het overstapproces te vereenvoudigen en de mobiliteit van bankrekeningnummers te vergroten.

Door uniforme regels en gestandaardiseerde diensten te implementeren, kunnen we ervoor zorgen dat bankoverstappen moeiteloos en transparant wordt, wat uiteindelijk zal leiden tot een gezondere concurrentie en betere dienstverlening in de bankensector. Als lid van het Europees Parlement zal ik mij blijven inzetten voor deze zaak en streven naar een bankervaring die eenvoudig en gemakkelijk is voor alle Europeanen. Ik ga hierover vragen stellen aan de Europese Commissie.